Philip Morris Japonya'dan Sızan Belge, IQOS Isıtılmış Tütün Ürününü Destekleyici Nüfuz Stratejisini Gözler Önüne Serdi

(Bath, Birleşik Krallık ve New York, 27 Haziran 2024) Dünyanın en büyük sigara firmalarından biri olan Philip Morris International (PMI), sigara tüketim oranlarının düşmesi karşısında gençleri ısıtılmış tütün ürünü IQOS’a başlatma çabalarına hız veriyor. Philip Morris Japonya’dan sızan belgeleri inceleyen tütün endüstrisini gözetleme kuruluşu STOP tarafından gerçekleştirilen yeni bir analiz, PMJ’nin IQOS’un toplum genelinde kabul görmesini sağlamak amacıyla politika yapıcıları, sağlık uzmanlarını, işletmeleri ve tüketicileri etki altına almaya yönelik titiz bir planlama içerisinde olduğunu ortaya koydu.

“Bugün Japonya, Yarın Dünya: Philip Morris Japonya’nın Sızan IQOS Pazarlama Planı”nda PMI’nin Japonya iştirakinin Nisan 2019’a ait dahili işletme stratejisi inceleniyor ve PMJ’nin yerel, bölgesel, ulusal ve hatta uluslararası düzeyde politika yapıcıları etki altına almaya yönelik çok boyutlu stratejisi gözler önüne seriliyor. STOP değerlendirmesinde ayrıca PMI’nin başka ülkelerde de benzer taktiklere başvurarak IQOS ile muhtemelen yeni bir tütün salgını yaratma amacı güttüğüne dair kanıtlara yer veriliyor.

PMI her ne kadar IQOS’un yalnızca yetişkin tütün tüketicilerine yönelik olduğunu iddia etse de, sızan pazarlama belgesi, PMJ’nin bağımlılık yapıcı bu ürünü daha geniş bir kitleye ulaştırarak yeni IQOS kullanıcıları kazanma peşinde olduğunu gösteriyor. Bu ise, PMI’nin IQOS’u sadece sigara kullanıcılarına değil genel olarak kamuoyuna pazarladığına yönelik kanıtları daha da güçlendiriyor. Daha önceki araştırmacı gazetecilik çalışmaları sonucunda IQOS pazarlama faaliyetlerinin gençleri, hatta okul çağındaki çocukları hedef aldığı ortaya konmuştu.

Sızan PMJ belgesinde ayrıca PMJ’nin Japonya’da bir yandan “dumansız” söylemine başvururken diğer yandan sigara piyasasının en büyük ikinci firması olarak bu pozisyonunu koruma yönünde faaliyetlerini sürdürdüğünü gösteriyor.

Bu belge, PMJ’nin sigara içilmesinin yasak olduğu mekanlarda IQOS kullanımına izin verilmesi, endüstrinin IQOS’un zarar azaltıcı özelliklerine yönelik mesnetsiz iddialarını destekleyici onay mesajlarının yayılması ve ısıtılmış tütün ürünlerine düşük vergilendirme yapılması yönünde lobi faaliyetleri yürüttüğünü ortaya koyuyor. Şirket politikacılardan, tıp camiasından, Japonya’nın Yangın ve Afet Yönetim Kurumundan ve ikram sektöründen destekleyici onay beyanları almaya, böylelikle IQOS’u organik, geniş kabul gören bir ürün gibi lanse etmeye çalışıyor. Şirketin Tokyo Olimpiyatlarında varlık gösterme çabaları, tütün endüstrisinin spor etkinliklerinde bağımlılık yapıcı, zararlı tütün ürünlerinin reklamını yaparak bu ürünlerin sağlıkla birlikte anılmasını sağlama, tüketicileri yanlış yönlendirme ve çocuk ve gençlere ulaşma yönündeki taktiğinin bir yansıması.

STOP Direktörü Jorge Alday bu konuda şunları kaydetti: “Philip Morris International’ın bu son iddialarını doğru kabul etmek söz konusu olamaz. PMI’nin IQOS ile ilgili planları sadece söylediklerinden ibaret değil ve şirketin Tokyo Olimpiyatları sırasındaki IQOS promosyon çalışmaları bunu apaçık gösterdi. Bu gerçeğin açığa çıkması, PMI’nin niyetleri ve ürünleri ile ilgili iddialarının inandırıcılığına dair kuşkuları artıran kanıtları daha da güçlendiriyor. Tütün salgınında yeni bir aşama anlamına gelecek daha kapsamlı aldatma taktiklerinin devreye girdiğini görüyoruz ve bu kaygı verici bir durum.”

STOP değerlendirmesinde PMI’nin başka ülkelerde de benzer şekilde nüfuzunu artırma çabalarının olduğu, Birleşik Krallık’ta bakanlara ve belediye meclislerine ve ABD’de ülke genelinde lobi çevrelerine ulaşmaya çalıştığı, Avusturya’da barlarda, kulüplerde ve gece kulüplerinde IQOS sattırmayı planladığı, Yunanistan’da turizm, otelcilik ve ikram sektörünü hedef aldığı, Almanya’da diş hekimlerine IQOS kullanımını onaylattırmaya çalıştığı yönünde medyada çıkan haberlere yer veriliyor.

Sızan Başka Belgeler, Japonya’da Bazı Bilimsel Çalışmalara Gizlice Mali Destek Verildiğine Yönelik Kaygılara Yol Açıyor

Philip Morris Japonya’dan sızan başka belgeler, elde edilen pazarlama belgesine konu zaman diliminde bazı araştırmalara gizlice finansman sağlandığını ortaya koydu. Bath Üniversitesi Tütün Kontrol Araştırma Grubunda görevli araştırmacılar tarafından bugün Nikotin ve Tütün Araştırmaları’nda bu belgelere ilişkin bir analiz yayımlandı. Buna göre şirket, Japon akademisyenler tarafından yürütülecek bir çalışmaya gizlice mali kaynak aktardı ve bu alanda çalışan bir danışmanlık firması ile anlaşma yaparak IQOS için elverişli sonuçlar ortaya koyacak sözde bilimsel bir çalışma yaptırdı.

Akademik makalenin de baş yazarlarından olan Bath Üniversitesi, Sağlık Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Dr. Sophie Braznell konuyla ilgili şunları kaydetti: “Taraflı bilim ve bilimsel mesajlar bilgiyi de kirletiyor ve politika yapıcıların ve kamuoyunun bilgi ışığında seçimler yapmasını güçleştiriyor. PMI’nin hem şirketin hem ürünlerinin sigara kullanımını ve sigaranın zararlarını azaltabileceğine dair iddialarını boşa çıkaran kanıtlar her geçen gün artıyor. Tüketiciler, bilim insanları, gazeteciler ve politika yapıcılar PMI’ye, PMI’nin ürettiği bilime ve sözde “düşük riskli” ürünlerine karşı aşırı temkinle yaklaşmalılar.”

Daha fazla bilgi almak veya bir STOP sözcüsüyle konuşmak için lütfen STOP basın ofisi ile iletişime geçin.

Editörler için Notlar

IQOS risksiz de değildir, dumansız da değildir.

Her ne kadar PMI IQOS’u “dumansız” bir ürün gibi pazarlasa da, bağımsız çalışmalar, IQOS emisyonlarının aerosol ve duman tanımına uyduğunu ortaya koydu. PMI’nin kendi yayımladığı bir araştırmaya göre IQOS emisyonlarında bulunan 80 kimyasal ya sadece IQOS emisyonlarında bulunuyor ya da sigara dumanındaki miktarlardan daha yüksek oranlarda. Bu kimyasallardan dördü insanlarda kansere yol açabiliyor, 19’u kimyasal güvenliği ölçen bir araç olan (Q)SAR‘da uyarı sinyali oluşturuyor, 9’u ise toksikoloji bakımından kaygı verici kimyasallar olarak adlandırılıyor.

Japonya’da tütün piyasası

Japonya’da sigara pazarında en büyük pay, yaklaşık %60 ile çok uzun süredir Japan Tobacco International’ın elinde. PMI ise ikinci sırada. PMI’nin satışları piyasanın yaklaşık %20 ila 25’i dolaylarında. DSÖ 2000-2030 Küresel Tütün Kullanımı Prevalans Eğilimleri Raporuna göre Japonya’da 15 yaş ve üzeri nüfusta tütün kullanım oranı 2000 yılında %31.7’den 2005’te %27.2’ye, 2010’da %23.6’ya, 2015’te %20.4’e ve 2020’de %17.7’ye geriledi.

Japonya’da nikotin içeren e-sigaraların satışı kanunla yasaklanmış durumda. Bu ise, ısıtılmış tütün ürünleri için kayda değer bir rekabet olmadığı anlamına geliyor. Bu ürünler Japonya tütün piyasasının yaklaşık üçte birinden daha fazlasına karşılık geliyor ve PMI’nin IQOS ürününün payı yaklaşık %70.

Japonya’da tütün kontrol düzenlemeleri, benzer ülkeler kadar katı değil. Japonya’da 2020’de uygulamaya konan tütün kontrolü kanunlarına çok sayıda istisna getirildi. Sözgelimi, tütün reklamları kapsamlı bir yasağa tabi olmayıp endüstrinin kendisi tarafından düzenleniyor. Ayrıca, sigara fiyatları dünya geneliyle karşılaştırıldığında hala oldukça ucuz. Küresel Tütün Endüstrisi Müdahale Endeksine göre Japonya, tütün endüstrisinin etkisinden korunmaya yönelik politikalar bakımından dünyadaki en kötü durumdaki üçüncü ülke.

STOP hakkında

STOP, Bloomberg Tütün Kullanımını Azaltma Girişimi’nin bir parçası olarak dünya çapında faaliyet gösteren akademik ve kamu sağlığı kuruluşlarından oluşan bir ağdır. STOP, tütün endüstrisinin zararlı, bağımlılık yaratan ürünleri satmaya yönelik aralıksız çabalarını ortaya çıkarmak ve bunlara karşı koymak için tütün endüstrisinin tüm alanlarındaki uzmanları bir araya getiriyor.